West-China: een pittige vuurdoop

Noosh-e-Jaan

Na vier maanden in de nomadisch-Russische sfeer van Centraal-Azië is de overgang van Kazachstan naar China de grootste cultuurschok van mijn reis. Ik snap niet wat er om me heen gebeurt, kan met niemand praten, kan niets lezen en als ik een winkeltje binnenloop, vind ik niets wat ik herken als eten. Welkom op planeet China.

Ik fiets nog altijd door de randgebieden van de Gobiwoestijn, een immense leegte afgewisseld door bewoonde groene valleien. Het is al laat als ik door een dorpje fiets, nog steeds op zoek naar iets te eten. Als er driftig naar me gezwaaid wordt vanaf de kant van de weg, stop ik dan ook voor een praatje met handen en voeten. Ik word op een plastic krukje aan de thee gezet, terwijl de buren om me heen drommen en de kinderen worden opgetrommeld, want die hebben Engels geleerd. Nog voor we een zinnig woord kunnen wisselen word ik door de buurvrouw meegesleept naar een huisje verderop.

Voorzichtig schuif ik een gordijn opzij en kom ik terecht in een betonnen kamer met ijzeren tafels, krukjes en een oude Chinese kalender aan de muur. Ik geloof dat ik ben uitgenodigd om te eten. De buurvrouw verschijnt vanachter een ander gordijn met een groot bord noedels, rundvlees en sperziebonen. Het ziet er fantastisch uit. Ik krijg een paar stokjes aangereikt en dat is meteen het startschot voor mijn volgende vuurdoop in China: noedels eten met stokjes. Volgens mijn Europese etiquette houd ik mijn rug recht en probeer de lange noedels op de stokjes helemaal naar mijn mond te tillen, waarbij het grootste deel van de glibberige massa genadeloos terugglijdt op het bord. Ook moet ik wennen aan het concept slurpen, wat onvermijdelijk is bij het eten van dit gerecht. Als je niet met de juiste slurpkracht eet, verlies je of de noedels of spat de pittige olie in je ogen, een les die ik op harde wijze leer.

Tranen rollen over mijn wangen door de rode pepers in mijn oog, tot groot vermaak van de kinderen die zijn toegesneld om dit spektakel te aanschouwen. Ze stoten elkaar vol ongeloof aan: ‘waarom kan die witte man niet normaal eten?’ De buurvrouw is begripvoller en gebaart dat ik mijn hoofd dichter bij het bord moet brengen en dat ik de stokjes anders vast moet houden. Aan het eind van de rit gaat het al een stuk beter en oefen ik met pinda’s en stukjes selderij die op het bord zijn blijven liggen.

Van de buurman mag ik mijn tent opzetten naast hun woning, op het beton naast de snelweg. Mijn oranje huisje staat snel overeind met hulp van de kinderhorde en ik val tevreden in slaap. Ik voel me welkom in China.

Lo mein roerbaknoedels

Chinezen kookten vroeger op kleine vuurtjes van stro, dus moesten ze razendsnel koken. Zorg dat je alles binnen handbereik hebt voor je begint met roerbakken.

Ingrediënten voor 4 personen

250 g rundvlees, in dunne reepjes|2 el (Shaoxing) rijstwijn (of sake of droge sherry)|2 tl maizena|2 el donkere sojasaus|2 el lichte sojasaus|2 tl sesamolie|1 tl (rijst)azijn|1 tl suiker|300 g dikke eiernoedels (lo mein, een andere dikke mie of eventueel eierspaghetti)|2 el kookolie|1 cm gember, fijngehakt|2 teentjes knoflook, fijngehakt|1 wortel, in dunne reepjes|2 stengels bleekselderij, in stukjes|100 g sperziebonen, in stukjes van 2 cm|50 g van je favoriete paddenstoel, in stukken gesneden|zwarte peper|4 el geroosterde pinda’s|rode pepervlokken (optioneel)|lente-ui|

1. Breng een pan water aan de kook voor de noedels.
2. Marineer het vlees in rijstwijn, 1 theelepel maizena, 1 eetlepel donkere en 1 eetlepel lichte sojasaus en en zet apart.
3. Maak intussen een saus van 120 ml water, 1 theelepel maizena, 1 theelepel sesamolie, azijn, suiker, 1 eetlepel donkere en 1 eetlepel lichte sojasaus. Roer goed door en zet apart.
4. Kook de noedels 4 min. totdat ze net beetgaar zijn. Giet af, spoel af met koud water en laat uitlekken in een zeef. Roer af en toe met stokjes door om kleven te voorkomen en voeg eventueel een scheutje olie toe aan de noedels.
5. Zet een grote wok zonder olie 2 min. op zo hoog mogelijk vuur. Voeg dan 1 eetlepel olie toe, fruit de gember 1 min. en voeg dan het vlees toe. Roerbak het vlees tot het bruin is en zet apart.
6. Voeg 1 eetlepel olie toe aan dezelfde wok en fruit de knoflook zo’n 10 sec. op hoog vuur. Voeg dan de wortel, bleekselderij, boontjes en paddenstoelen toe en roerbak 1 min.
7. Roer de saus nog eenmaal goed door en voeg toe aan de groenten. Dek de pan af en kook de groenten 2 tot 3 min. op hoog vuur.
8. Roer de noedels nog eenmaal goed door. Haal vervolgens het deksel van de pan, voeg de noedels, vlees, pinda’s, rode pepervlokken en zwarte peper toe en roer voorzichtig door.
9. Voeg een paar druppels sesamolie toe, garneer met lente-ui en serveer direct.

Voor vegetariërs:

Vervang het vlees door 250 g stevige tofu (in blokjes van 2 cm). Verwarm olie in een koekenpan en bak de tofu op middelhoog vuur tot alle kanten goudbruin zijn. Voeg halverwege stap 6 toe.