Noosh-e-Jaan
Ik heb geen flauw idee waar ik ben of waar ik heen ga, maar loop mak over het bospad achter Li Ming aan in de stromende regen. Mijn Chinese vriend spreekt geen woord Engels dus we communiceren zonder woorden, soms bijgestaan door zijn mobiele vertaalprogramma. Ik mag hem, de taalbarrière hindert ons niet en we leven al drie dagen als vrienden samen zonder iets van elkaar te weten. Hij gidst, ik volg. Simpel.
Li Ming en ik kwamen elkaar tegen in de bergen van de zuidelijke provincie Hubei. Hij in trendy fietspakje, ik in mijn stofnest. Hoewel ik door visumdruk op een strak fietsschema zit, gooi ik mijn plannen gewillig overboord als hij me uitnodigt bij zijn familie thuis. In het vaak nogal gereserveerde China gebeurt dit zelden, dus laat ik deze kans niet voorbij gaan.
Het stortregent nog steeds, maar Li Ming loopt kalm verder met de fiets aan de hand en lijkt de weg door de bamboejungle te kennen. Onder een parasol verderop roosteren mensen raapjes boven een vuurtje in een ton. Wie zich buiten waagt heeft een paraplu of een schouderbrede rijsthoed die als afdak dient tegen het aanhoudende geplens.
Met zompige schoenen komen we aan bij een witgeschilderd boerderijtje aan de rand van het bos, omgeven door kleine terrassen waar Li Ming’s grootouders kool, pepertjes en fruit verbouwen. Onder een afdak hangen enorme bossen kamille te drogen met het wasgoed ernaast aan een bamboestok. We worden verwacht en Li Ming’s oma staat in de onverlichte keuken gebogen over een houtkachel waar een enorme wok op staat. De vlammen schieten langs de wok omhoog en ze slaat met een metalen lepel de sissende groenten krachtig in het rond. De lunch is klaar. Aan een laag tafeltje eten we de groenten rechtstreeks uit de wok. Daarnaast staat een aardewerken pot met bospaddenstoelen, kip, gember en rijst. De rijst is knapperig op de bodem en het geheel is doordrenkt met een saus die zoet en hartig tegelijk is. Kortom, het perfecte maal op deze kille novemberdag in de bergen. De paddenstoelen komen uit het bos, de kip van eigen erf, de gember uit de tuin en de magie uit de handen van Li Ming’s oma, die dit recept leerde van haar moeder.
Na de lunch zet mijn vriend onze fietsen in de woonkamer onder een portret van Mao Zedong, terwijl de rest van de familie zich voor de televisie verzamelt voor China’s Next Top Model. Het onderlinge contact lijkt wat ingetogen; geen knuffels bij binnenkomst of grote verhalen over onze fietsreis. Toch zit iedereen lekker met een schaal zonnebloempitjes op de bank bij elkaar. Dit is gezelligheid op zijn Chinees.
Kip en rijst uit de kleipot
Mocht je geen kleipot hebben, bak de gemarineerde kip dan 2 minuten in een stevige braadpan in olie en volg verder dezelfde stappen.
Ingrediënten voor 4 personen
40 g gedroogde bospaddenstoelen of shiitake|280 g jasmijnrijst|400 g kipdijfilet, in stukjes van 2 cm|3 teentjes knoflook, fijngehakt|2 el oestersaus (optioneel)|2 el Shaoxing rijstwijn|2 tl sesamolie|3 el donkere sojasaus|1 el lichte sojasaus|1 el maizena|2 tl suiker|1 el kookolie|1 cm gember, fijngehakt|lente-ui, fijngehakt|
- Laat de gedroogde paddenstoelen wellen in water, het liefst een halve dag, maar minstens 1 uur. Schenk het vocht vervolgens door een fijne zeef over in een andere kom en zet apart.
- Was de rijst tot het water helder is en laat 30 min. wellen. Giet af en laat uitlekken in een zeef.
- Spoel de paddenstoelen goed schoon onder de kraan, verwijder de stelen en snijd ze in vieren.
- Marineer de kip kort in knoflook, oestersaus, rijstwijn, sesamolie, 1 eetlepel donkere sojasaus, 1 eetlepel maizena, 1 theelepel suiker en zet apart.
- Verwarm 3 eetlepels water in een pan en voeg hier 1 theelepel suiker, 2 eetlepels donkere sojasaus en de lichte sojasaus aan toe. Blijf roeren tot de suiker is opgelost en zet de saus apart.
- Verwarm olie in de kleipot en bak de gember zo’n 30 seconden op middelhoog vuur. Zet het vuur laag, voeg de rijst toe en roer goed door.
- Voeg nu 340 ml vocht aan de rijst toe. Gebruik hiervoor een combinatie van 240 ml water en 100 ml paddenstoelvocht.
- Roer nog één keer goed door en breng de rijst afgedekt in zo’n 5 min. aan de kook op middelhoog vuur. Zorg dat de kip en de paddenstoelen binnen handbereik zijn.
- Zet het vuur laag zodra het water kookt. Verwijder vervolgens het deksel van de pan en leg de kip en paddenstoelen zo snel mogelijk bovenop de rijst om zo min mogelijk hitte te verliezen. Dek de pan weer af en kook 20 min. verder op heel laag vuur.
- Blijf in de buurt van het fornuis, maar verwijder het deksel niet. Mogelijk hoor je tegen het einde een knisperend geluid uit de pan komen. Dit is de rijst op de bodem die knapperig wordt. Ruikt het aangebrand, zet dan meteen het vuur uit. Om aanbakken te voorkomen, kun je na 10 min. een warmteverdeler onder de kleipot zetten.
- Zet het vuur uit en laat 10 min. afgedekt rusten.
- Controleer of de kip gaar is. Het perfecte resultaat is knapperige rijst op de bodem, stevige, gare rijst in het midden en sappige kip en paddenstoelen bovenop.
- Roer de saus en lente-ui door de kleipot en serveer.
Voor vegetariërs
Vervang het vlees door 1 wortel (in reepjes) en 250 g stevige tofu (in blokjes van 2 cm). Verwarm olie in een koekenpan en bak de tofu op middelhoog vuur tot alle kanten goudbruin zijn. Bak de wortel 1 min. mee en voeg beide toe tijdens stap 9.