Duurzaam bouwen
De Betere Wereld
Beton, staal en vieze industrie, Rusland is bepaald niet het eerste land waar je aan denkt als het gaat om milieuvriendelijk wonen en een prettige leefomgeving in steden. Ik ben net aangekomen in Nevinnomyssk, een arbeidersstad die bekend staat om zijn grote uitstoot van stikstof en andere chemische gassen. Traditioneel wonen de werknemers van deze fabrieken in grote torenflats, en omdat het onhandig is als die te ver moeten reizen naar werk, staan de fabrieken akelig dichtbij het centrum.
Qua vieze uitstoot ben ik na landen als Moldavië en Oekraïne wel wat gewend. Hier reden ze namelijk al, de roetbrakende Russische trucks, meestal van het merk Kamaz, met typische zijwaartsspuitende uitlaat. Recht in mijn gezicht dus. Na een lange fietsen langs een drukke weg ben ik uitgenodigd bij Pavel, een vrolijke, jonge Rus die een verrassing voor me in petto heeft.
In de Kaukasus is gastvrijheid meer regel dan uitzondering, en ik ben dan ook bij Pavel beland via vrienden van een jongen met wie ik op internet contact heb gehad. Vertrouwen is geen enkel probleem, en ook vandaag weer word ik met open armen ontvangen voor een heerlijke maaltijd met veel producten uit eigen tuin. Enthousiast vertelt Pavel dat hij zijn eigen huis aan het bouwen is, net buiten de stad. Sinds het moment dat ik Duitsland uit fietste heb ik gemerkt dat het erg populair is om je eigen huis te bouwen. Ze zijn vaak erg groot, met veel land en voor de eigenaar relatief goedkoop. Of ik zin heb om mee te helpen met bouwen. ‘Ehm, ik? Een huis bouwen?’, ik twijfel. Ik ben al geen enorm kluswonder, en het bouwen van iemands huis in mijn handen lijkt me voor niemand veilig. ‘Het is een huis van stro’, voegt Pavel er met een grijs aan toe. ‘Van stro?’, echo ik verbaasd. ‘Ja, ik wil een ecohuis bouwen van stro en natuurcement.’ Ik sta met mijn oren te klapperen, en ben meteen om. ‘Natuurlijk gaan we jouw huis bouwen’, zeg ik dapper, geen idee hebbend waar ik aan begin.
We rijden een klein stukje de stad uit, naar een gebied waar zogenaamde datsja’s staan, Russische buitenverblijven. ‘Ik mag hier helemaal geen huis bouwen, maar ach, dit is Rusland’, zegt Pavel lachend terwijl hij het hek van zijn datsja opentrekt en we een hoop zand beklimmen. ‘Dit fijne zand gebruik ik samen met kleiige aarde en water om natuurcement te maken, dat zie je straks wel. Het huis zelf is al vrij ver gevorderd. Er staat een houden geraamte, gemaakt van ecologisch hout, en de tussenruimten zijn opgevuld met stro. Dit stro wordt door gaas bij elkaar gehouden en daarover gaat het natuurcement. Simpel toch? ‘Nou ja, het was vallen en opstaan in het begin, maar gelukkig staan er op Youtube genoeg video-instructies om een heel eind te komen.’
Vandaag vullen we de laatste gaten op met stro en beginnen we met de eerste laag natuurcement. Het is een warme dag, dus we doen het rustig aan. Emmer voor emmer halen we het fijne zand en de aarde door een grote zeef en mixen het met de juiste hoeveelheid water uit eigen put. Dan begint het leuke deel, lekker ouderwets kliederen met klei. Met de hand brengen we het cement aan op de muur van gaas en stro. We krijgen hulp van nog twee vrienden en de eerste muur is in no time voorzien van een eerste laag. ‘Ik kan best een huis bouwen, denk ik bij mezelf’, en fantaseer over mijn eigen ecowoning. Die zal waarschijnlijk niet in Rusland staan, maar toch is het hier lang zo gek niet. Bos aan de ene kant en allemaal tuinen met buitenhuisjes aan de andere kant waar mensen dieren houden en eigen groenten verbouwen, het ecologische deel van de stad.
We smeren nog een tijdje door met zijn vieren. Het resultaat? Twee muren en vier mensen bedekt met een flinke laag cement. Gelukkig is de rivier de Koeban dichtbij, en onder de verwonderde blikken van picknickers aan de rivier storten we ons in het water. Opgefrist en wel lopen we via het bos terug naar de datsja. Ik ben onder de indruk en heb een paar simpele lessen geleerd. Het is ontzettend leuk om met vrienden iets te bouwen, een eigen huis is niet onmogelijk en ecologische oplossingen zijn eigenlijk heel simpel. Aflevering twee bij mij thuis, wie klust er mee?