Laagje voor Laagje

Fietsen op een budget

Genoeg

Zoals ik een jaar geleden schreef, ben ik er op reis achter gekomen hoe gelukkig je kan zijn zonder bezit. Het voelt als een verlichting. Een voortdurende bevestiging van het vertrouwen dat er genoeg is en dat er genoeg zal zijn. Geen reden om te hamsteren en spullen om me heen te verzamelen toch?

In de meeste Aziatische landen voel ik me nogal underdressed. Onfeilbare kapsels van Vietnamese jongeren, gracieuze jurken van Birmese vrouwen en hagelwitte fietspakjes van de mountainbikeclub in Indonesië. Na meer dan twee jaar in het zadel is mijn stijl ver te zoeken. Ik heb twee shirts met brandgaten, permanente vlekken en een even permanent odeur, een opgelapte zwembroek met rafels, een verkleurd petje en aaneengeplakte sandalen. Daarbij zit ik meestal onder het stof van de weg en zie ik zo weinig spiegels, dat ik zo’n twee keer per jaar naar de kapper gesleept moet worden door een bezorgde vriend. Er is veel veranderd.

Het was eigenlijk een noodgedwongen stap om uit mijn consumptiepatroon van thuis te stappen. Toen mijn fietsreis begon in West-Europa, kon ik met mijn budget van een paar euro per dag niet veel meer kopen dan wat brood, pasta en groenten. Ik ontnam mezelf de keuze en merkte dat het prima was. Hoe mijn consumptiepatroon echt veranderd is, merk ik vooral wanneer vrienden en familie me bezoeken tijdens mijn reis. Pakken sap, blikjes cola en chips verschijnen ineens in mijn simpele dieet. Prima voor even, maar ik ben altijd blij om weer terug te gaan naar mijn water, rijst en groenten.

Ik zie het als een missie om te leven als de spreekwoordelijke ui die steeds meer laagjes verliest. Om laagje voor laagje dichterbij de kern te komen. Want als ik elke dag sap uit een pak drink, is dat een gewoonte en wordt dat deel van mij. Dan ben ik Tieme die elke dag sap drinkt. Enzovoort. Tieme die elke dag sap drinkt, elke dinsdag pastasaus uit het potje koopt, twee scheppen suiker in zijn thee doet en met zijn iPhone een foto van zijn laatste creatie maakt. Allemaal worden dat gewoontes; de groeven in de LP van mijn leven. En je gewoontes zijn wie je wordt. Onze kern wordt eigenlijk bedekt door tientallen dunne laagjes die we zien als onderdeel van ons leven. Je zou haast zeggen, de voorwaarden om te kunnen leven op jouw manier.

Maar waarom nemen we meer dan nodig is? Soms denk ik dat we vast zitten in schaarstedenken; het gevoel niet genoeg te hebben, hoeveel er ook is. En dat is een lelijke vergissing. Juist wij, met alle kansen op veiligheid, goed onderwijs, een baan waar we voor kiezen, succes en materieel comfort zitten vast in een spiraal van stress, torenhoge verwachtingen en de angst om te falen. Ik zie het aan de gezichten van mijn geliefde vrienden en familieleden die ik ophaal op het vliegveld wanneer ze me bezoeken. Ik houd van ze, ik begrijp ze en respecteer ze, maar ik zie de spanning, de haast en de druk op hun schouders. Wat is dat toch? We hebben de beste kansen op deze wereld, maar het lukt ons niet om tevreden te zijn met wat we hebben. Of om te zien dat we meer dan genoeg hebben, zullen hebben en dat we bijna beschamend goed leven ten opzichte van het overgrote merendeel van onze fellow earthlings.

Maar ja, ik heb makkelijk praten. Ik ben op reis, ben ongebonden en ben alleen voor mezelf verantwoordelijk. Misschien zit ik over een paar jaar wel met een hypotheek, een stressvolle baan en een pak vruchtensap in Nederland. Toch denk ik dat het er niet in zit. Tot die tijd blijf ik laagjes van de ui pellen. Maar misschien ga ik vandaag toch maar eens naar de kapper.